فرصت طلایی ورود دوباره به بورس چه زمانی است؟ / برخی سهم‌ها ۲۵ تا ۳۰ درصد به بازار بدهکارند
نشان تجارت - بورس حدود ۵ ماه است که حال و روز چندان خوشی ندارد. بعد از صعود تاریخی شاخص تا مرز ۲ میلیون و ۸۰ هزار واحد، روند نزولی آغاز شد و عدد شاخص حالا در کانال ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسیده است؛ عددی که حالا بسیاری از تازه واردان بورس را ناامید، معترض و بی اعتماد کرده است. برخی تنها منتظر مانده اند تا در صورت رسیدن به اصل پول خود از بازار خارج شوند. برخی دیگر نیز حتی با زیان خارج شده تا شاید بیشتر از این دچار زیان نشوند.
تا به اینجای کار دولت و مجلس هیچ اقدام موثری برای بهبود شرایط بازار انجام نداده اند، اما با این حال حتی بدبین‌ترین تحلیل‌ها هم حکایت از ارزندگی قیمت‌ها در بسیاری از سهم‌ها دارد. با این حال به نظر می‌رسد ترس و بی اعتمادی هنوز دست از سر بازار برنداشته و حتی احتمال کاهش قیمت دلار نیز بر کاهش قیمت برخی از سهم‌ها تاثیر گذاشته است.
در این شرایط سوال این است که بازار سرمایه تا چه زمانی قرار است به همین روند کاهشی و فرسایشی خود ادامه دهد. آیا نشانه‌هایی مبنی بر اوج گرفتن دوباره بازار وجود دارد؟
شاهین احمدی، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص می‌گوید: قاعدتاً شاخص بورس قرار نیست همیشه روند نزولی داشته باشد؛ اما همواره بازار بین خوف و رجا قرار گرفته است. زمانی همه خوشحال هستند و به طور مرتب مانند خرداد و تیر ۹۹ مثبت ۵ می‌خورد و زمانی هم مانند مرداد و شهریور به طور مرتب منفی ۵ می‌خورد.
وی می‌افزاید: عدم تعادل در بازار‌ها را می‌توان در سایر بازار‌های مالی دنیا نیز جستجو کرد. در کشور ما نیز سایر بازار‌ها مانند بازار مسکن نیز طی این مدت شاهد این عدم تعادل بوده است.
ریسک‌های بازار سرمایه کدام اند؟
شاهین احمدی در ادامه این گفتگو با طرح این سوال که چه اتفاقی باید در بازار سرمایه رخ دهد تا این روند تغییر کند؟ می‌گوید: در وهله نخست باید یک بنیاد خوب مبتنی بر خبر خوشایند در کلیت اقتصاد رخ دهد.
این کارشناس بازار سرمایه تشریح می‌کند: برای واکاوی دلایل کاهش‌های اخیر در بورس باید چند ریسک را بررسی کرد؛ ریسک نخست تصمیم مجلس در خصوص شیوه نامه قیمت گذاری فولاد، خودرو و... بود و ریسک بعدی مربوط به دولت است که معمولاً با تصمیم‌ها و یا اظهار نظر‌های مختلف به بدتر شدن شرایط دامن می‌زند.
احمدی یادآور می‌شود: برخی از این ریسک‌ها جنبه روانی دارد مانند دلار ۱۵ هزار تومانی؛ برخی از این ریسک‌ها نیز مانند قیمت گذاری دستوری فولاد، عملی است.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: علاوه بر این موارد، بحث تامین مالی صندوق‌های بازنشستگی را داریم. در اواخر سال باید حقوق ها، عیدی ها، سنوات و ... پرداخت شود و هزینه آن باید به گونه‌ای تامین شود. در این شرایط صندوق‌های بازنشستگی معولاً فروشنده هستند و یا حداقل خریدار نیستند.
احمدی اظهار می‌کند: متاسفانه مسئولیتی در قبال ضرر سهام شرکت ندارند حتی اگر سهم فلان مجموعه ۵۰ تومان هم شود باز هم نگران کاهش ارزش این سهام نیستند. شخص حقیقی نیست که نگران باشد بلکه نهایتاً با بالا بردن دوباره قیمت سهم در بهمن ماه عملکرد مالی را مثبت می‌کنند.
سهم‌های بزرگ ۲۰ تا ۲۵ درصد به بازار بدهکارند
این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: در حال حاضر پاندول حرکتی بازار سرمایه به سمت بدبینی و ترس است و باید صبر کنیم ببینیم این ریسک‌ها چه زمانی تمام می‌شود و حرکت به سمت خوشبینی خواهد بود؟
وی اضافه می‌کند: در خصوص شاخص بورس نیز پیش بینی عددی ندارم، اما سهم‌های بزرگی که در یکی دو ماه گذشته به کف تاریخی رسیده اند در بدترین حالت ۳۰ تا ۴۰ درصد به سهامداران بدهکاران هستند. به نظر می‌رسد این سهم‌ها (سهم‌های بنیادی بزرگ) حدود ۴ تا مثبت ۵ به سهامداران خود خواهند داد (بین ۲۰ تا ۲۵ درصد مثبت) که این اتفاق احتمالاً تا آخر سال رخ خواهد داد.
شایعه را بخوان، خبر را بخر
همچنین میثم رادپور کارشناس اقتصادی در گفتگو با اقتصاد۲۴ در این رابطه می‌گوید: عمده نگرانی بازار سرمایه در حال حاضر کاهش قیمت دلار است و در حال پیشخور کردن این احتمال است. قیمت‌ها برخلاف چند ماه گذشته بسیار جذاب و مناسب شده است چرا که بازار سرمایه پیش بینی کاهش قیمت دلار را پیشخور کرده است.
وی می‌افزاید: کاهش قیمت دلار بسیاری از شرکت‌های دلاری در بورس را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما اینکه بازار تا چه اندازه ریزش دلار را پیش بینی می‌کند و در قیمت‌ها منعکس می‌کند مهم است. در وهله بعد باید حواسمان باشد که وقتی قیمت دلار کم شد دیگر نباید انتظار کاهش دوباره در قیمت سهم شرکت‌ها را داشت.
رادپور همچنین تصریح می‌کند: اصطلاحی وجود دارد که می‌گوید شایعه را بخوان و خبر را بخر. به این معنا مثلاً اگر شایعه شده که منابع ارزی در حال آزاد شدن است شروع به فروختن کن، اما وقتی خبر آن بیرون آمد زمان خریدن است. در واقع به این معنا که شایعه اثر خود را می‌گذارد و حتی اگر این شایعه به واقعیت تبدیل شود دیگر اثری نخواهد داشت.
این کارشناس اقتصادی درباره قیمت دلار نیز می‌گوید: در هر حال باید در نظر داشت به لحاظ فاندامنتالی و بنیادی حتی در صورت کاهش قیمت دلار، انتظار کاهش قیمت دلار بیشتر از زیر ۱۸ هزار تومان نیست ضمن آنکه باید نسبت به پایداری آن نیز تردید داشت.
فرصت طلایی برای ورود دوباره به بورس چه زمانی است؟
رادپور همچنین تاکید می‌کند: آنچه امروز در حال پیشخور شدن است اثر اتفاقاتی است که رخ نداده است بنابراین اگر قیمت دلار ریزش جدی داشته باشد یک فرصت طلایی برای سرمایه گذاری در بورس است. کشور ما پایه اقتصادی اش مبتنی بر کامیودیتی هاست. اقتصاد و بورس ایران مبتنی بر کالا‌های اساسی است و آینده بسیار درخشانی برای این کالا‌ها وجود دارد.
وی می‌افزاید: آینده درخشان کالا‌های اساسی به خاطر افزایش قیمت کالا‌های اساسی در جهان است. در دهه پیش رو کالا‌های اساسی به شدت رشد خواهند کرد و این برای بورس خبر بسیار امیدوارکننده‌ای است. این افزایش قیمت در جهان می‌تواند بی سابقه باشد و هنوز بازار‌ها این نشانه‌ها را نمی‌توانند ببینند.
این کارشناس اقتصادی یادآور می‌شود: همچنین در داخل نیز آثار تورمی از همین حالا چه در کالا‌های اساسی و چه در حامل‌های انرژی قابل ملاحظه است که اثر این موضوع نیز در بورس هویدا خواهد شد.
